Het nieuwjaarscadeau van journalisten voor Nederland
Portretten van bouwers en pioniers
De schrik van het Kremlin
door Olaf Koens
Een paar jaar geleden hield ze zich ver van politiek, nu is Evgenia Tsjirikova de luis in de pels van het Kremlin. Hoe een regionaal probleem enorme proporties krijgt en een dappere huisvrouw de macht te slim af is.
Eerst zagen de kinderen het, en toen zag ook Evgenia Tsjirikova de grote rode stippen op de eikenbomen in het Chimkibos. Het duurde niet lang voor ze begreep dat het eeuwenoude bos vlak buiten Moskou zou worden geveld om plaats te maken voor de nieuwe snelweg tussen Moskou en Sint-Petersburg.Drie jaar later is de onvermoeibare huisvrouw Evgenia Tsjikirova (34) misschien wel de luidste activiste in Rusland. Ze werd afgelopen jaren ontvoerd, bedreigd en ontelbare keren opgepakt, maar blijft zich desondanks verzetten tegen onrecht. Van de racistische behandeling van gastarbeiders tot zwendel bij de aanleg van een park buiten de stad, Tsjirikova is erbij. Zelfs premier Vladimir Poetin krijgt het te kwaad wanneer hij haar naam hoort. “Zijn er in Polen soms geen leuke meisjes om te interviewen?” beet hij onlangs nog een Poolse journalist toe die kort aan Tsjirikova refereerde.
Corrupte bouwbedrijven
De strijd om het Chimkibos groeide afgelopen jaar uit tot een conflict van ongekende omvang. Dat er een degelijke snelweg naar Sint-Petersburg moet komen, daar zijn alle strijdende partijen het over eens. Maar dat corrupte bouwbedrijven er megalomane bedragen bij afromen, dat er in de bossen luxewoningen worden gebouwd en dat critici met honkbalknuppels tot pulp worden geslagen, dat heeft Tsjirikova pijnlijk onder de aandacht gebracht.
Tsjirikova haalde de Russische rockster Joeri Sjevtsjoek aan boord, die op het Poesjkinplein in het centrum van de stad duizenden mensen op de been kreeg. Diezelfde Sjevtsjoek stond een maand later met U2 op het podium. Bono had een kort onderonsje met de Russische president Dimitri Medvedev, en een dag na het concert werd de bouw van de snelweg per presidentiële oekaze stilgelegd. Voor het eerst in jaren luisterde het Kremlin naar kritiek van burgers.
Tsjirikova veegt de vloer aan met de anders zo zelfverzekerde functionarissen, ambtenaren en projectontwikkelaars in het land. “Laten we eerlijk zijn, er valt hier bijna geen adem te halen,” zei ze een paar maanden geleden in een zaaltje waar een Russisch persbureau probeerde een debat te organiseren. “We zijn toch niet vergeten wat er hier afgelopen zomer gebeurde?” Vanwege de bosbranden, de smog en de hitte in de stad zag niemand een hand voor ogen en moest de overheid in allerijl ‘zuurstofcentra’ openen. “En jullie zagen de longen van de stad om, het is niet te geloven!” riep Tsjikirova.
Skinheads
Wanneer ze het woord krijgt, laat ze het niet meer los. Na een dure presentatie van een bouwbedrijf laat Tsjirikova foto’s zien van een groep skinheads die door hetzelfde bouwbedrijf werd ingehuurd om haar protestactie kort en klein te slaan. Wanneer de ambtenaren uitleggen dat de contracten met de Europese geldschieters al ondertekend zijn en dat er geen weg meer terug is, lacht ze. “Jullie denken zeker dat ik niet in Brussel kom?”
Een kritisch geluid is in Rusland steeds moeilijker te vinden. De media staan onder sterke druk en bij verkiezingen valt er eigenlijk alleen maar te kiezen tussen de communisten en de regerende partij. Het Kremlin heeft het traditionele politieke debat onder de duim, maar op Tsjirikova krijgt het geen grip. Na afloop van een demonstratie op tweede kerstdag kijkt ze voldaan over het Poesjkinplein, dat nog altijd zwart van de mensen staat. President Medvedev is ondertussen op zijn besluit teruggekomen en laat de snelweg toch door het Chimkibos lopen.
“Weet je wat het is? Het gaat al lang niet meer om die weg. Het gaat erom dat je als burger niet over je heen moet laten lopen,” legt ze uit. “Een paar jaar geleden had ik nooit gedacht dat ik hier een menigte zou toespreken. Maar ik zie hoe we langzaam dit land kwijtraken. Ik ben maar een gewone vrouw. En juist daarom kan ik niet langer mijn mond houden.”
Laatste reacties (8)
geweldig dat ze dat durft.
Wat een dappere en moedige vrouw in een zo groot en machtig land
waar corruptie en politieke repressie aan de orde van de dag zijn.
Goed dat dit wereldkundig wordt gemaakt en petje af voor Evgevia en
de verslaggever.
Worden deze reacties ook naar hun doorgestuurd?
waar corruptie en politieke repressie aan de orde van de dag zijn.
Goed dat dit wereldkundig wordt gemaakt en petje af voor Evgevia en
de verslaggever.
Worden deze reacties ook naar hun doorgestuurd?
Wat een dappere en moedige vrouw in een zo groot en machtig land
waar corruptie en politieke repressie aan de orde van de dag zijn.
Goed dat dit wereldkundig wordt gemaakt en petje af voor Evgevia en
de verslaggever.
Worden deze reacties ook naar hun doorgestuurd?
waar corruptie en politieke repressie aan de orde van de dag zijn.
Goed dat dit wereldkundig wordt gemaakt en petje af voor Evgevia en
de verslaggever.
Worden deze reacties ook naar hun doorgestuurd?
Als een overheid er niet voor terugschrikt om de burgers te molesteren en zelfs te vermoorden, moet zo'n zelfde burger wel over bijzonder veel moed beschikken om die terreur het hoofd te bieden. Altijd staat er weer iemand op om zich tegen onrecht te verzetten hoe groot of hard de terreur is. Geweldig.
Dank voor dit bemoedigende artikel. Als je Evgenia mocht spreken vertel haar dat haar actie past in de moedige traditie van Mahatma Gandhi en Nelson Mandela!
Wat een prachtig mens, en wat een durf, in een land waar alle kritiek als staatsvijandig wordt gezien, en je al snel afgetuigd bent. Top.
Een geweldig artikel. Mijn man en k hebben het met veel respect gelezen.
Van zulke verhalen krijg ik kippenvel van bewondering en verontwaardiging. Het is bijna onbegfonnen werk te vechtren tegen zoveel corruptie. Maar zij doet het toch maar, beegint ergens, vat moed en de sneeuwbal wordt groter en groter. Geweldig !
Waar
Wie
Olaf Koens
Olaf Koens (Chatillon-sur-Seine, 1985) woont en werkt in Moskou als correspondent vanuit de voormalige Sovjet-Unie. Hij werkt als freelancer voor Nederlandse, Belgische en Russische kranten, radio en televisie. "In dit gedeelte van de wereld liggen prachtige verhalen zomaar op straat, die moeten wel verteld worden."Waarom
"Ik werk graag mee aan One11 omdat de Nederlandse media de afgelopen jaren steeds langer naar de navel staren. Er is minder ruimte voor verhalen uit de rest van de wereld, en als er een gaatje kan worden vrijgemaakt, moet het wel een flinke ramp zijn. Steeds minder lees je bijzondere verhalen die achter het nieuw zitten. One11 verzamelt ze, zet een groep bijzondere mensen op een voetstuk en geeft het als nieuwjaarscadeau weg. Beter kan een jaar wat mij betreft niet beginnen."http://olafkoens.nl
twitter.com/obk